ฉุยฉายวันทอง
เป็นการแสดงที่นำมาจากบทละครพันทาง เรื่องขุนช้างขุนแผน ตอนวันทองห้ามทัพ เรื่องราวมีดังนี้ ขุนแผนแค้นใจที่พระไวยหลงเสน่ห์นางสร้อยฟ้า จึงให้พลายชุมพลลูกชายอันเกิดจากนางแก้วกิริยา ปลอมเป็นมอญยกทัพมาตีกรุงศรีอยุธยา ขุนแผนจะได้ออกไปรบแล้วแกล้งแพ้ เพื่อให้พลายชุมพลจับได้ พระพันวษาจึงมีรับสั่งให้พระไวยยกกองทัพไปต่อสู้เพื่อเอาตัวขุนแผนคืนมา นางวันทองซึ่งตายไปเป็นเปรตสงสารลูกจะต้องไปตาย จึงแปลงกายเป็นหญิงสาวมาห้ามทัพไว้ และเตือนให้ระวังตัว การรำจึงเป็นการรำของฝ่ายหญิงในท่วงทีบทเชิญชวน แม้จะเป็นเปรตแต่ก่อนตายนั้น นางพิมพิลาไลยหรือนางวันทองนั้นก็เป็นหญิงสาวงดงาม
คำร้อง: จากการแสดงเรื่องละครขุนช้าง-ขุนแผน |
ฉุยฉายเอย |
เสร็จจำแลงแปลงกายเยี้องกรายมาในป่า |
โอ้พระไวยสายใจ |
อีกสักเมื่อไรจึงจะมา |
แลลอดสอดหา |
เดินไปคอยท่าทางโน้นเอย |
แม่ศรีเอย |
แม่ศรีสาวหงส์ |
เยื้องย่างมากลางดง |
เหมือนหนึ่งหงส์เหมราช |
ผิวเจ้างามเมื่อยามพิศ |
งามจริตเมื่อยามผาด |
อ่อนระทวยนวยนาด |
ลีลาศมาเอย |